مراحل تکامل رشد جنین
مراحل تکامل رشد جنین
بارداری معمولا 280 روز یا 40 هفته بطول می انجامد، که بطور قراردادی از اولین روز آخرین
قاعدگی شروع می شود. این دوران را می توان به سه "سه ماهه" بارداری تقسیم کرد که در هر یک
وقایع خاصی اتفاق می افتد؛ سه ماهه اول از اولین هفته بارداری تا انتهای هفته 13، سه ماهه دوم از
هفته 14 تا پایان هفته 27، و سه ماهه سوم از هفته 28 تا آخر هفته 40 است که عمدتا در این زمان
( کمی زودتر یا دیرتر) به زایمان و تولد نوزاد ختم می شود.
رشد جنین درهر سه ماه مشخصات مربوط به خود را دارد؛
با توجه به محدودیت زمان اخذ مجوز سقط قانونی و ضرورت آگاهی والدین برای انتخاب غربالگری
ناهنجاری جنین، مشاوره با خانم باردار باید در اولین ملاقات بارداری (هفته ۶ تا ۱۰ بارداری) انجام گیرد.
نقایصی که در غربالگری ناهنجاری جنین کشف می شوند
* اختلالات کروموزومی (تریزومی ۲۱، ۱۸، ۱۳) که شایع ترین آن ها سندروم داون (مونگولیسم)
می باشد.
* اختلال نقص لوله عصبی و ناهنجاری های اصلی در جنین
سندروم داون (مونگولیسم)
سندروم داون (مونگولیسم) یک اختلال کروموزومی مادرزادی می باشد.
کروموزوم شماره ۲۱ فرد دارای سندرم داون، به صورت ۳ تایی (تریزومی) است و به جای ۴۶
کروموزوم، ۴۷ کروموزوم دارد و شخصی که سندروم داون دارد، علاوه بر این که دارای چهره مشخص
و متفاوتی است، دچار ناتوانی در یادگیری و مشکلات پزشکی نیز هست. هیچ درمانی برای سندروم
داون وجود ندارد و تا آخر عمر همراه فرد می باشد.
سندروم داون ممکن است به صورت تصادفی در هر بارداری اتفاق بیفتد. حتی اگر سابقه فامیلی،
خانوادگی و یا سابقه زایمان قبلی نوزاد مبتلا به سندروم داون وجود نداشته باشد، احتمال وقوع این
عارضه در بارداری فعلی همچنان وجود دارد. شیوع سندروم داون در حدود ۱ به ۸۰۰ در کل بارداری
ها است. با افزایش سن مادر، خطر وقوع سندروم داون افزایش می یابد، به گونه ای که:
- در زنانی که در طیف سنی ۲۹-۲۰ سال هستند، وقوع سندروم داون ۱ در ۱۵۰۰ مورد بارداری است.
- در زنانی که در طیف سنی ۳۹-۳۰ سال هستند، وقوع سندروم داون ۱ در ۹۰۰ مورد بارداری است.
- در زنانی که در طیف سنی ۴۰ سال و بالاتر هستند، وقوع سندروم داون ۱ در ۱۰۰ مورد بارداری است.
به هر حال اکثر نوزادان مبتلا به سندروم داون از زنان جوان متولد می شوند به علت این که تعداد زایمان ها در این سنین بیشتر است.
نتایج غربالگری ناهنجاری جنین فقط میزان خطر را نشان می دهد. اگر نتیجه غربالگری نشان دهنده
خطر پایین باشد، نیاز به انجام روش های تشخیصی تهاجمی نیست. زیرا احتمال وقوع سندروم داون کم
است. چنانچه نتیجه غربالگری مثبت و نشان دهنده خطر بالا باشد، از آنجا که نتیجه مثبت به معنای ابتلا
جنین به سندروم داون نیست، برای تشخیص قطعی جهت ختم بارداری، نیاز به انجام روش های
تهاجمی cvs (نمونه برداری از جفت) و آمنیوسنتز (نمونه گیری از مایع آمنیوتیک) می باشد. این روش
ها ممکن است با عارضه همراه باشند که جدی ترین عارضه آن ها احتمال سقط در جنین سالم (به
میزان۱ درصد) است.
سندروم داون در دوران بارداری از طریق تست های غربالگری و تشخیصی قابل شناسایی است.
آزمایشات غربالگری
آزمایشات غربالگری شانس یا احتمال این که جنین یکی از چند بیماری مشخص را داشته باشد را نشان
می دهد. در واقع این آزمایش به طور یقین نمی تواند مشخص نماید آیا نوزاد مشکل دارد یا نه بلکه
احتمال خطر را مشخص می نماید. اگر نتیجه تست مثبت باشد، این بدین معنی است که احتمال وجود
نقص بالاتر از دیگران است. به همین خاطر پزشک ممکن است برای خانم باردار آزمایشات تشخیصی
انجام دهد تا از بابت سالم بودن جنین مطمئن شود.
اگر نتیجه تست غربالگری منفی شود، این بدین معنی است که احتمال وجود نقص در جنین آنقدر پایین
است که احتیاج به پیگیری ندارد. ولیکن تضمیمی وجود ندارد که نوزاد طبیعی باشد.
مزیت آزمایشات غربالگری این است که هیچ گونه خطر سقط را به همراه ندارد و صدمه ای به جنین
نمی رساند.
غربالگری ناهنجاری جنین در سه ماهه اول بارداری
غربالگری سه ماهه اول بارداری یک تست ترکیبی شامل آزمایش خون مادر و سونوگرافی NT است. زمان
انجام غربالگری سه ماهه اول، شروع هفته ۱۱ تا پایان هفته ۱۳ بارداری است.
این روش از یک آزمایش خون (که طی آن دو ماده PAPP-Aو free Hcgدر خون مادر
اندازه گیری می شود) و یک سونوگرافی تشکیل شده است.
در سونوگرافی NT، تجمع مایع پشت گردن جنین اندازه گیری می شود. در واقع افزایش در این قسمت
ممکن است علامتی برای بروز سندرم داون و یا تریزومی ۱۸ باشد.
مجموع نتایج سونوگرافیNT، آزمایش خون مادر و سن مادر با یکدیگر تفسیر شده و یک ریسک عددی به
دست می آید که بر اساس آن می توان تصمیم گرفت که قدم بعدی چیست.
بر اساس نتایج غربالگری سه ماهه اول، خانم های باردار به سه دسته خطر بالا، خطر متوسط و خطر
پایین تقسیم می شوند. آن هایی که خطر پایین دارند، احتیاجی نیست که تست غربالگری یا تشخیصی
دیگری در موردشان اجرا شود و فقط زنانی که دارای خطر متوسط باشند، کاندید انجام آزمایشات
غربالگری مرحله دوم هستند. زنان با خطر بالا برای انجام تست های تشخیصی CVS (نمونه برداری از
جفت) و یاآمنیوسنتز فرستاده می شوند.
غربالگری ناهنجاری جنین در سه ماهه دوم بارداری
غربالگری سه ماهه دوم بارداری شامل آزمایش خون مادر می باشد. در این غربالگری که کوآد مارکر
نامیده می شود برای غربالگری سندرم داون، تریزومی ۱۸ و نقص لوله عصبی (ONTD)انجام می شود.
این تست در هفته ۱۵ تا ۱۷ بارداری انجام می شود. اگر نتایج نشان دهنده خطر پایین باشد، احتمال
وقوع ناهنجاری های مورد بررسی کم است. زنان با خطر بالا برای انجام تست های تشخیصی
CVS/آمنیوسنتز فرستاده می شوند.
غربالگری سایر ناهنجاری ها
آزمایش آلفافیتوپروتئین ((AFP برای غربالگری نقص لوله عصبی جنین (ONTD) و سونوگرافی در
هفته ۱۶ تا ۱۸ بارداری برای غربالگری ناهنجاری های اصلی انجام می شود.
آزمایشات تشخیصی
این تست ها می توانند وجود نقص جنین را به طور یقین نشان دهند و در واقع تست های تشخیصی،
نتیجه آزمایشات غربالگری را رد و یا تأیید می کنند. استفاده از آزمایشات تشخیصی از قبیل آمنیوسنتز
خطر سقط جنین را به همراه دارد به همین دلیل این گونه روش های تهاجمی با وجود دقیق بودنشان به
همه زنان باردار پیشنهاد نمی شود. آزمایشات تشخیصی موقعی پیشنهاد می شود که خطر بالای سندرم
داون در تست غربالگری گزارش شود.
اگر نتایج غربالگری سه ماهه اول یا دوم نشان دهنده خطر بالا باشد آزمایشات تشخیصی زیر انجام می
شود.
نمونه برداری از جفت (CVS)
در این روش مقادیر کم سلول های جنین از روی جفت به وسیله ابزار مخصوصی از راه دهانه رحم گرفته
می شود. این کار گاهی با استفاده از سرنگ و از طریق دیواره شکم و مراقبت با استفاده از سونوگرافی
انجام پذیرفته سپس بر روی سلول های به دست آمده آزمایش صورت می گیرد. این تست در سه ماهه
اول قابل انجام است.
آمنیوسنتز
در این تست مقدار کمی از مایع آمنیوتیک که حاوی تعداد سلول جنینی است، به وسیله سرنگ و با
مراقبت از طریق سونوگرافی گرفته می شود. این تست در هفته های ۱۶ تا ۲۰ بارداری انجام می شود.
مراحل رشد جنین و تغییراتی که در بدن شما اتفاق می افتد
| هفته سوم بارداری در این هفته اتفاقات زیادی در رحم شما در حال رخ دادن است. کوچولوی شما فعلا فقط یک توده متشکل از صدها سلول است که بطور سریع در حال تکثیراست. |
 |
هفته چهارم بارداری این هفته آغاز دوره رویانی در جنین است. از حالا تا ده هفته دیگر تقریبا تمام دستگاه های بدن جنین شما تکامل یافته و شروع به فعالیت می کند. |
 |
هفته پنجم بارداری در داخل رحم شما، جنین کوچکی به سرعت در حال رشد است. در این مرحله، او تنها به اندازه یک دانه کنجد می باشد، و بیشتر به یک بچه قورباغه شباهت دارد تا انسان! |
 |
هفته ششم بارداری بدن کودک شما در حال شکل گیری است، و سلول هایی که بعدا اندامها و سیست مهای بدن او را تشکیل خواهند داد، به سرعت در حال تقسیم شدن هستند. |
 |
هفته هفتم بارداری کودک شما هنوز یک دم کوچک دارد (که در واقع استخوان دنبالچه است) و در هفته های بعدی از بین خواهد رفت. اما این دم، تنها قسمتی است که با رشد کودک شما کوچک میشود. |
 |
هفته هشتم بارداری اکنون اندازه کودک شما حدود 1.6 سانتی متر (در حدود اندازه یک لوبیا قرمز) است. او مرتبا حرکت می کند و تغییر مکان می دهد، هر چند شما تا چند هفته دیگرحرکات اورا به خوبی حس می کنید. |
 |
هفته نهم بارداری اکنون اندازه کودک شما در حدود 2.5 سانتی متر (حدود اندازه یک دانه انگور) است و وزن او در حدود چند گرم است، اما از آنجا که ساختار فیزیکی بدن او شکل گرفته کاملا واضح است. |
 |
هفته دهم بارداری کودک شما دیگر یک رویان کوچک نیست! هرچند او بزرگتر از یک خرما نیست، یعنی طول بدن او از فرق سر تا انتهای بدن تنها در حدود 2.5 سانتی متر یا کمی بیشتر است. |
 |
هفته یازدهم بارداری کودک شما اکنون به اندازه یک انجیر است و بدن او کاملا شکل گرفته است؛ حدود 3.8 سانتی متر طول و حدود هشت گرم وزن دارد. |
 |
هفته دوازدهم بارداری اندازه کودک شما به حدود 5 سانتی متر یعنی تقریبا اندازه یک لیموترش رسیده است و حدود 15 گرم وزن دارد. صورت او به صورت یک انسان کامل شباهت بیشتری دارد. |
 |
هفته سیزدهم بارداری هر چند کودک شما هنوز خیلی کوچک است، اما احتمالا شکم شما به زودی به قدری بزرگ خواهد شد که همه خواهند فهمید شما باردار هستید! |
 |
هفته چهاردهم بارداری اندازه کودک شما از سر تا پا در حدود 8.9 سانتی متر و تقریبا به اندازه یک لیمو است و حدود 60 گرم وزن دارد. بدن او سریعتر از سر او رشد می کند. |
 |
هفته پانزدهم بارداری اکنون طول بدن کودک شما از فرق سر تا پا حدود 10 سانتی متر، و وزن او در حدود 80 گرم است. |
 |
هفته شانزدهم بارداری با طولی به اندازه 11 سانتی متر و وزنی حدود 110 گرم کودک شما به اندازه یک گلابی بزرگ شده است! با این حال در سه هفته آینده او به سرعت رشد خواهد کرد؛ |
 |
هفته هفدهم بارداری وزن کودک شما حدود 155 گرم و اندازه او حدود 12.7 سانتی متر است؛ تقریبا به اندازه یک پیاز بزرگ. او می تواند مفصلهای خود را تکان دهد و اسکلت او در حال شکل گیری است. |
 |
هفته هجدهم بارداری اندازه کودک شما تقریبا 14 سانتی متر (تقریبا به اندازه یک سیب زمینی بزرگ) و وزن او حدود 220 گرم است. او مشغول خم کردن دستها و پاهایش است |
 |
هفته نوزدهم بارداری وزن کودک شما حدود 260 گرم و اندازه او حدود 15 سانتیمتر (تقریبا اندازه یک کدوسبز کوچک) می باشد. دستها و پاهای او در موقعیت صحیح نسبت به یکدیگر و هم رحم مادر قرار دارد. |
 |
هفته بیستم بارداری وزن کودک شما به 320 گرم رسیده است. طول بدن او نیز از فرق سر تا باسن برابر 16.5 سانتی متر و از فرق سر تا پاشنه پا به صورت کشیده و صاف حدود 25 سانتی متراست. |
 |
هفته بیست و یکم بارداری وزن کودک شما حدود 340 گرم و اندازه او تقریبا 26.6 سانتی متر است. ابروها و پلکهای او کامل شده اند. و مسلما شما حرکتهای او را احساس می کنید. |
 |
هفته بست و دوم بارداری در این مرحله کودک درون رحم شما مثل یک نوزاد ولی کمی کوچکتر است. او 27.7 سانتی متر طول و حدود 450 گرم وزن دارد. پوست او تا زمانی که به اندازه کافی وزن اضافه کند چروکیده به نظر می آید |
 |
هفته بیست و سوم بارداری در این هفته طول بدن کودک شما بیشتر از 29.2 سانتی متر و وزن او بیش از 450 گرم است. پوست او قرمز و چروک خورده است. رگهای خونی در ریه او در حال رشد هستند تا او را برای تنفس آماده کنند. |
 |
هفته بیست و چهارم بارداری کودک شما به سرعت در حال رشد است و وزن او حدود 110 گرم نسبت به هفته قبل (که تنها کمی بیشتر از 450 گرم وزن داشت) زیادتر شده است. |
 |
هفته بیست و پنجم بارداری اندازه کودک شما از سر تا پاشنه پا حدود 34.3 سانتی متر شده است. وزن او (که حدود 680 گرم است) خیلی زیاد به نظر نمی رسد اما او به زودی کمی بافت چربی می آورد و قیافه باریک و نحیف او تغییر خواهد کرد، |
 |
هفته بیست و ششم بارداری اکنون وزن کودک شما کمی کمتر از 900 گرم و طول بدن او از سر تا پاشنه پا حدود 35.5 سانتی متر است. عصبهای گوش او در حال تکامل هستند که در نتیجه به صداهای مختلف بهتر پاسخ می دهد |
 |
هفته بیست و هفتم بارداری کودک شما به زودی همه رحم شما را پر می کند! در این هفته او حدود 900 گرم وزن دارد و طول بدن او نیز 36.5 سانتی متر است. او اکنون می تواند چشمان خود را باز و بسته کند و در زمانهای مشخصی می خوابد و بیدار می شود. |
 |
هفته بیست و هشتم بارداری در این هفته کودک شما 910 گرم وزن و 37.6 سانتی متر طول دارد. او می تواند چشمان خود را (که اکنون مژه دارند) باز کند |
 |
هفته بیست و نهم بارداری اکنون وزن کودک شما حدود 1100 گرم و اندازه او کمی بیشتر از 38 سانتی متر است. ماهیچه ها و ریه او به رشد خود ادامه می دهند و سر او بزرگتر می شود تا با مغز در حال رشد هماهنگ شود. |
 |
هفته سی ام بارداری اندازه کودک شما کمی بیشتر از 39.3 سانتی متر شده است و وزن او حدود 1350 گرم می باشد. مایع آمنیوتیک اطراف او اکنون حدود 700 گرم است |
 |
هفته سی و یکم بارداری در این هفته اندازه کودک شما به حدود 40 سانتی متر رسیده است. وزن او کمی بیشتر از 1360 گرم است و به زودی شاهد یک افزایش وزن ناگهانی در کودکتان خواهید بود. |
 |
هفته سی و دوم بارداری احتمالا اکنون وزن کودک شما حدود 1800 گرم و طول او هم حدود 43.2 سانتی متر است و بیشتر فضای رحم شما را به خودش اختصاص داده است. |
 |
هفته سی و سوم بارداری در این هفته وزن کودک شما کمی بیشتر از 1810 گرم و طول بدن او (از سر تا پاشنه پا) حدود 43.7 سانتی متر می شود. |
 |
هفته سی و چهارم بارداری وزن کودک شما به 2155 گرم رسیده است و اندازه بدن او هم حدود 45.5 سانتی متر شده است. لایه های چربی که برای تنظیم دمای بدن او بعد از تولد مورد نیاز است در حال کامل شدن هستند |
 |
هفته سی و پنجم بارداری کودک شما در حال بزرگ شدن است! وزنش بیشتر از 2250 گرم شده و طول بدن او هم کمی بیشتر از 45.7 سانتی متر است. |
 |
هفته سی و ششم بارداری وزن کودک شما هر روز زیاد می شود، تقریبا روزی 30 گرم. وزن او حدود 2700 گرم است و حدود 48.2 سانتی متر طول دارد. |
 |
هفته سی و هفتم بارداری کودک شما کامل شده است و از این به بعد قادر خواهد بود که به زندگی در خارج رحم ادامه دهد. |
 |
هفته سی و هشتم بارداری کودک شما حسابی چاق شده است! او بین 2720 تا 3400 گرم وزن دارد (پسرها معمولا کمی سنگین تر از دخترها هستند) و طول بدن او نیز بین 48.2 تا 50.8 سانتی متر است. |
 |
هفته سی و نهم بارداری کودک شما آماده است تا به دنیا قدم بگذارد! او به ساختن یک لایه چربی جهت کنترل دمای بدن پس از تولد ادامه خواهد داد؛ اکنون رشد قدی او کامل شده و 3150 گرم وزن دارد |
 |
هفته چهلم بارداری تخمین اندازه متوسط کودک شما خیلی سخت است اما یک نوزاد به طور متوسط حدود 3175 گرم وزن و حدود 52 سانتی متر طول دارد. هر روز که می گذرد کودک شما کمی بزرگتر می شود، |
مراحل رشد جنین را از هفته اول تا هفته چهلم بصورت فیلم دانلود کنید
